Nowotwory skóry
Profilaktyka przede wszystkim
Nowotwory skóry
Profilaktyka przede wszystkim
Na nowotwory skóry zapada co raz więcej osób. Tak jak w przypadku innych chorób i tu profilaktyka jest ogromnie ważna i badania w tym kierunku powinny zostać dołączone do pozostałych. W gabinecie dr. Marcina Wiśniowskiego, zajmuje się tym doktor Aleksandra Azajko, specjalistka onkologii klinicznej, z którą rozmawiamy.

Zacznijmy od profilaktyki. Jak się uchronić przed nowotworami skóry?
Profilaktykę należy wprowadzać od najmłodszych lat – już małe dzieci nie powinny przebywać na słońcu w godzinach największego nasłonecznienia, powinniśmy stosować kremy z filtrami minimum 30 SPF. W przypadku przebywania na słońcu należy stosować również odzież ochronną, nakrycia głowy, wybierać miejsca bardziej zacienione. Duże żniwo zbiera korzystanie z solariów przez młode osoby – więc unikanie ich również będzie profilaktyką.
Czym właściwie są nowotwory skóry? Jak odróżnić np. zwykły pieprzyk, od czegoś poważniejszego?
Nowotworów skóry mamy całe mnóstwo, na szczęście większość to nowotwory łagodne. Istotnym problemem są nowotwory złośliwe (m.in. czerniak oraz raki skóry). Naszą uwagę musi zwrócić jakakolwiek zmiana w obrębie istniejącego już pieprzyka – czyli jego wzrost, zmiana zabarwienia, dolegliwości – np. swędzenie. Nie bagatelizujmy niegojących się owrzodzeń, czerwonawych, łuszczących się guzków – ponieważ to mogą być objawy raków skóry. Tu jeszcze jedna trudność – nie wszystkie czerniaki są czarne. Dlatego w ocenie skóry ważna jest ocena dermatoskopowa skóry.
Kto jest najbardziej narażony na rozwój nowotworu skóry?
Osoby narażone na częste oparzenia słoneczne w przeszłości, nadużywające solarium, osoby, u których w rodzinie występowały nowotwory skóry. Osoba, która wcześniej zachorowała na czerniaka, ma wyższe ryzyko rozwinięcia kolejnego czerniaka. Do grupy też należą także osoby po przeszczepach narządowych lub stale przyjmujące leki osłabiające działanie układu. Powinny być dermatoskopowo ocenianie co 6-12 miesięcy.
Kiedy już zauważymy coś niepokojącego to jaki rodzaj badań jest przeprowadzany w Pana gabinecie?
Pacjent oprócz wywiadu i oceny ryzyka zachorowania na nowotwór skóry, badany jest dermatoskopem przez onkologa klinicznego. Badanie to polega na oglądaniu całego ciała urządzeniem przypominającym lupę. Powiększa ono obraz 10-krotnie, dodatkowo jest wyposażone w specjalny rodzaj światła, które umożliwia uzyskanie obrazu, pozwalającego na interpretację, z jaką zmianą skórną mamy do czynienia. Dodatkowo dzięki specjalnej przystawce do dermatoskopu możliwe jest wykonanie zdjęć podejrzanych zmian i ich kontrola po 3 lub 6 miesiącach. W naszym gabinecie jest również możliwość wycięcia chirurgicznego podejrzanych zmian skórnych, które następnie będą zbadane pod mikroskopem w celu potwierdzenia lub wykluczenia czy mamy do czynienia ze zmianą złośliwą. Zmiany łagodne mogą być niszczone za pomocą lasera.
Jak wygląda leczenie, jeśli diagnoza nie będzie pozytywna?
Są sytuacje, kiedy potwierdzenie diagnozy nowotworu złośliwego wymaga tylko tzw. poszerzenia marginesu wycięcia – część tych zabiegów może być ponownie przeprowadzona w naszym gabinecie. Jeśli pacjent wymaga specjalistycznego leczenia poza możliwościami gabinetu, jest kierowany w docelowe miejsce, gdzie to leczenie będzie mogło być realizowane – chodzi tu o ewentualne szersze zabiegi, np. wymagające niewielkiego przeszczepu skóry lub zbadania węzła chłonnego, czy nie ma w nim mikroskopijnych przerzutów. Przewagą w kompleksowym podejściu do leczenia nowotworów skóry w naszym gabinecie jest obecność onkologa klinicznego, który ma doświadczenie w systemowym leczeniu nowotworów (czyli posiada szczegółową wiedzę, czy chory na jakimkolwiek etapie leczenia powinien dodatkowo otrzymać, nazwijmy to ogólnie, chemioterapię).
Dlaczego nie należy bagatelizować nowotworów skóry i jak to wygląda w Polsce?
Nie powinniśmy bagatelizować nowotworów skóry przede wszystkim dlatego, że w najwcześniejszych stadiach rozwoju są one prawie całkowicie wyleczalne. Nowotwory skóry są najczęściej rozpoznawanymi nowotworami, a ilość zachorowań dramatycznie wzrasta. W Polsce dysponujemy metodami leczenia takimi, jakie są w Europie, i na świecie. Potrzebą w Polsce jest jeszcze większa świadomość ludzi co do problemu oraz gdzie mogą się badać.
Dziękuję za rozmowę.